dinsdag 15 april 2014

Selfies


Op 13 september 2002 werd het woord voor het eerst gebruikt. Voor zover men kan nagaan dan, maar ik geloof dat wel. Op een Australisch forum verontschuldigde iemand zichzelf voor het publiceren van een onscherpe foto. "And sorry about the focus, it was a selfie."

Foto
Twee jaar later verscheen het woord op Flickr en sinds 2012 gebruiken we het veelvuldig. Zowel het woord als de actie die het is: een gefotografeerd zelfportret, dat we vervolgens op het internet knallen. Omdat zo'n foto met een smartphone of digitale camera gemaakt wordt, zie je ook meestal wel dat het toestel wordt vastgehouden. En om zo goed mogelijk in beeld te komen, moet de camera zo ver mogelijk van je af. Die langgerekte arm veroorzaakt meestal een onderkin. En je hoofd komt wat gek achterover in beeld. Net alsof je jezelf van je afduwt en dat vervolgens vastlegt. Maar dat kan je natuurlijk ook wel weer weg fotoshoppen. Mensen kijken er doorgaans behoorlijk serieus bij. Geconcentreerd natuurlijk, om alles goed in te kunnen schatten voordat je afklikt. Ik sta ook wel op selfies, maar die zijn dan door anderen gemaakt die tegen mij aanstaan. Ik weet nog steeds niet goed hoe ik mijn telefoon zo ver moet krijgen, dus een selfie van mij alleen blijft jullie bespaard.

Woord van het jaar
Vorig jaar werd het woord 'selfie' door de Britse Oxford Universiteit uitgeroepen tot het Engelse woord van het jaar. Sindsdien staat het woord ook in de Nederlandse Dikke Van Dale. Want in navolging van Engeland vonden wij vorig jaar óók dat het om het woord van het jaar ging. En zo groeide het woord uit tot een begrip. Als je een woord bedenkt en het maar veelvuldig gebruikt en er voor zorgt dat anderen dat ook gaan doen, verschijnt het vanzelf als toegevoegd woord in de woordenboeken. Dus mocht je een creatief woord bedacht hebben voor een alledaags ding, dan zou ik dat zeker in elke zin gaan noemen.

Je bedachte woord moet wel vaak genoeg voorkomen in allerlei algemene teksten. Het moet makkelijk toegankelijk zijn voor een ruim publiek (dus geen jargon) en je woord moet minimaal drie jaar lang regelmatig gebruikt worden. Hetzelfde geldt voor nieuwe uitdrukkingen. Suggesties voor nieuwe woorden kunnen naar het reactieformulier voor de Van Dale-redactie. De hoofdredactie bepaalt of een woord daadwerkelijk in het woordenboek komt. Over de uitslag kan helaas niet worden gecorrespondeerd. Maar als je een beetje mazzel hebt, kan er zelfs een cabaretprijs naar vernoemd worden, zoals de Poelifinarioprijs. De Poelifinario is een door Toon Hermans bedacht fictief dier. Dat je het maar weet.

Selfitus
Afgelopen week stond het nieuwe woord om een heel andere reden in de kranten. De Amerikaanse overkoepelende psychische organisatie APA zou bekend hebben gemaakt dat het nemen van 'selfies' tot een psychische stoornis wordt gerekend.

Maar de aandoening 'selfitus' bestaat niet. Het werd omschreven als een obsessieve en compulsieve dwang om foto's van jezelf te maken en deze te delen via social media. Vooral onzekere mensen zouden veel selfies maken. Allemaal flauwekul. Onzekere mensen zetten zichzelf natuurlijk niet te kijk. Daar zijn ze veel te verlegen voor zou je denken. Het verhaal klopt dan ook niet volgens de APA. Broodje aap. Dat wil zeggen: zij weten van niks.


Sterrenselfie
En dan is er natuurlijk nog de sterrenselfie die het nieuws haalde. Vorige maand kwam die opeens in beeld bij de Oscaruitreikingen via Ellen de Generes. Meer dan anderhalf miljoen mensen hebben die foto geretweet. Inmiddels is het de vaakst geretweete selfie tot nu toe. Maar ja, dat krijg je vanzelf als er allemaal celebrities op staan. En nu is het woord 'sterrenselfie' opeens in de run om opgenomen te worden in de Dikke Van Dale. In de taal van Ellen is het een 'all star selfie', maar wie maalt daar om.

Sommige selfies zijn overigens zeer de moeite waard. Niet perse die van de beroemdheden, maar persoonlijk vind ik dat de selfie van astronaut Aki Hoshide wel wat heeft. Met de zon achter zich nam hij een selfie toen hij aan het werk was in de ruimte. Ook een soort van sterrenselfie zeg maar, maar dan geheel anders. En natuurlijk kunnen niet alleen mensen selfies maken ...
 



Astronaut Aki Hoshide neemt een selfie (2012)

Niet alleen mensen kunnen een selfie maken
 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten